Η στοματική υγεία των παιδιών στην Ελλάδα

Η στοματική υγεία των παιδιών στην Ελλάδα

Παρουσίαση μελετών

Η οδοντική τερηδόνα είναι μια μολυσματική ασθένεια η οποία προκαλεί την αφαίρεση των αλάτων των σκληρών οδοντικών ιστών και στην συνέχεια την αποδόμηση του οργανικού υποστρώματος τους, με αποτέλεσμα την δημιουργία  κοιλοτήτων στο δόντι. Η τερηδονική προσβολή οφείλεται σε συγκεκριμένα μικρόβια  τα οποία μεταβολίζοντας ζάχαρη (υδατάνθρακες)  παράγουν οξέα που αφαλατώνουν την αδαμαντίνη (σμάλτο) και στην συνέχεια την οδοντίνη. Στην παθολογία της τερηδόνας παίζουν ρόλο και άλλες παράμετροι  όπως είναι η διατροφή, η στοματική υγιεινή, το φθόριο και  το σάλιο οι οποίοι  επηρεάζονται από  έναν αριθμό περιβαλλοντικών,  κοινωνικών, οικογενειακών και ατομικών παραγόντων όπως είναι οι γνώσεις, οι πεποιθήσεις, η εκπαίδευση και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση των ατόμων.

 Στα παιδιά η τερηδόνα είναι ιδιαίτερα σοβαρή νόσος γιατί προχωράει γρήγορα και καταστρέφει τα δόντια προκαλώντας μεγάλες βλάβες. Η ύπαρξη της τερηδόνας σε νεαρή ηλικία αποτελεί ισχυρό προγνωστικό παράγοντα για την εμφάνιση της νόσου στην ενηλικίωση. Επίσης τα παιδιά που πάσχουν από σοβαρές τερηδόνες έχουν χαμηλότερο δείκτη σωματικής ανάπτυξης  και βάρους σε σχέση με υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας. Έτσι δεν είναι μόνο η στοματική αλλά και η γενική υγεία του παιδιού πού επηρεάζεται από την τερηδόνα.
Στην Ελλάδα το πρόβλημα της τερηδόνας στην παιδική και εφηβική ηλικία παραμένει σοβαρό, παρά την βελτίωση που υπάρχει τα τελευταία 10 χρόνια, όπως φαίνεται από τα παρακάτω στοιχεία. Το ποσοστό των 12χρονων παιδιών χωρίς τερηδόνα από 12% που ήταν το 1985 σήμερα ανέβηκε στο 37%. Παράλληλα ο δείκτης DMFT  που δείχνει πόσα τερηδονισμένα, σφραγισμένα ή βγαλμένα δόντια από τερηδόνα αντιστοιχούν στο κάθε άτομο έχει μειωθεί από 4,3 το 1985 σε 2,05. Στην ηλικία των 15 ετών το ποσοστό των ατόμων χωρίς τερηδόνα είναι  29% και ο αντίστοιχoς δείκτης DMFT 3,19. Ο στόχος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για το 2010 είναι 90% των παιδιών να είναι ελεύθερα τερηδόνας, γεγονός που κάνει την κατάσταση της χώρας μας αρκετά σοβαρή.
Για τα παιδιά της προσχολική ηλικίας, που είναι και η περίοδος που εγκαθίσταται το πρόβλημα, μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν αντιπροσωπευτικά επιδημιολογικά στοιχεία. Σύμφωνα με την μελέτη της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας το 2007, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Οδοντιατρική Ομοσπονδία και την υποστήριξη της Unilever, το πρόβλημα στην προσχολική ηλικία είναι επίσης σοβαρό. Έτσι στην ηλικία αυτή 36% των παιδιών έχει ήδη τερηδονικές βλάβες και παράλληλα ο δείκτης dmft αυξάνει δραματικά από 0,05 στη ηλικία των 2 ετών σε 3 στην ηλικία των 6. Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας δεν πηγαίνουν  συχνά στον οδοντίατρο και όσα έχουν πάει,  ξεκίνησαν  σε ηλικία 3,5 ετών, την στιγμή που η επίσημη οδηγία είναι η πρώτη επίσκεψη να γίνεται στην ηλικία του 1 έτους. Το 72% των παιδιών ξεκινάνε αργά το βούρτσισμα, δηλαδή μετά την ηλικία των 2 ετών ενώ μόνο 27%  βουρτσίζουν 2 φορές την ημέρα. Οι περισσότερες μητέρες  που ρωτήθηκαν δεν γνώριζαν τις αιτίες που προκαλούν την τερηδόνα.
Σήμερα είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι βούρτσισμα των δοντιών με φθοριούχο οδοντόκρεμα, που περιέχει τουλάχιστον 1000ppm φθορίου, 2 φορές την ημέρα, βοηθάει στην μείωση της τερηδόνας. Ιδιαίτερα για τα παιδιά    το βούρτσισμα των δοντιών είναι πιο αποτελεσματικό όταν αυτό γίνεται με επίβλεψη από τους γονείς και η αποτελεσματικότητα αυτή εξαρτάται από την  προσοχή και την φροντίδα του επιβλέποντα. Επίσης ο ρόλος του γονιού ως «μοντέλου» για την μίμηση καλών συνηθειών είναι  μια πραγματικότητα που αφορά άμεσα και την στοματική υγιεινή.